2023-05-16 17:05:55
«دلائل هلاکت مادی و معنوی فرد و جامعه در کلام امام صادق عليه السلام»
الف _ فتوای به رأی در مسائل دینی از مصاديق تفسیر به رأی قرآن كريم و یکی از دلائل هلاکت است.
مثال:
در قرآن كريم فقط مؤمنات، آن هم برای اینکه مورد اذیت واقع نشوند، مکلف به استفاده از حجاب مورد نظر خدا هستند. حال اگر مفتی فتوا دهد که:
«بر هر ایرانی با هر عقیده و آرمانی (ولو مؤمن یا مؤمنه نباشد) واجب است که از حجاب مورد نظر من استفاده کند»، این فتوا مبتنی بر کتاب و سنت نیست و مفتی هرکه باشد دیر یا زود به هلاکت می رسد.
ب _ دینداری جاهلانه از دلائل هلاکت است.
کسی که دینداری اش تقلیدی است و عالمانه و تحقیقی نیست، معمولا تحت تاثیر عملکرد سوء و کارهاي زشت بعضی از مدعيان دیانت، ایمانش سست میشود و کسی که ایمانش سست شد، اگر در مقابل وسوسه ها و شبهات دین ستیزان قرار گیرد، چون نسبت به دین منتخب خود جاهل است و نمی تواند با منطق و استدلال، از دین و ایمان خود دفاع کند، در معرض هلاکت معنوي قرار میگیرد.
امام صادق علیه السلام به یکی از اصحاب خود فرمود:
«بر تو باد که از دو چيز پرهيز کنی. زیرا که هلاکت هلاک شدگان در این دو چیز است:
اول/ بپرهیز از اینکه برای مردم به راي شخصي خود فتوا بدهي و
دوم/ بپرهیز از اینکه دینی را اختیار کنی که آن را نمی شناسی».
{الخصال، ج 2، ص 52}
«إِيَّاكَ وَ خَصْلَتَيْنِ فَفِيهِمَا هَلَكَ مَنْ هَلَكَ: إِيَّاكَ أَنْ تُفْتِيَ اَلنَّاسَ بِرَأْيِكَ أَوْ تَدِينَ بِمَا لاَ تَعْلَمُ».
ادلهٔ دیگر هلاکت:
آن حضرت عليه السلام فرمود:
«خداوند شش گروه را به سبب شش خصلت هلاک مى كند:
1 _ فرمانروايان به سبب ستمگرى،
2 _ اعراب به سبب تعصب،
3 _ دهقانان (غیر اعراب یا ملاکان) به سبب خودبزرگ بینی،
4 _ بازرگانان به سبب خيانت،
5 _ روستاييان به سبب نادانى،
6 _ فقيهان به سبب حسادت.
نکته: بدیهی است که ادله موجود در این حدیث اولا/ موارد استثنايي داشته است و ثانيا/ تابع مکان و زمانی بوده که امام صادق عليه السلام در آن زندگی میکرده است. طبعاً ممکن است که در زمان ما، بعضی از این دلائل، منتفی یا مورد تغییر و تحول واقع شده، یا دلائل دیگری افزون بر این دلائل موجود شده باشد.
«يُهلِكُ اللّه ُ سِتّا بِسِتٍّ:
الاُمَراءَ بِالجَورِ ، و العَربَ بِالعَصَبيَّةِ ، و الدَّهاقِينَ بِالكِبرِ ، و التُّجّارَ بِالخِيانَةِ ، و أهلَ الرُّستاقِ بِالجَهلِ ، و الفُقَهاءَ بِالحَسَدِ».
خداوند ما را بر این دارد که خود را در معرض هلاکت قرار ندهيم و تلاش کنیم تا اهل نجات باشیم بالنبی وآله.
محمد حسن قنبری 1402/2/26
لینک تلگرام کانال جوشن:
https://t.me/M_Hasan_Ghanbari
لینک واتزاپ کانال 1 جوشن:
https://chat.whatsapp.com/CiMEiVkJ9304gdMP1lNpKX
59 views14:05
ج
