تحولات میراثی عنوان موضوع سال ۲۰۲۳ میلادی از سوی ایکوموس جها | انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز
تحولات میراثی عنوان موضوع سال ۲۰۲۳ میلادی از سوی ایکوموس جهانی اعلام شد
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۱ ایکوموس (گذشته‌های پیچیده: آینده‌های متنوع) بحث‌های بنیادی مهمی دربارۀ روایت‌هایی پیچیده برانگیخت که چشم‌اندازی برای گفتمانی وسیع‌تر در دورۀ سه‌سالۀ ۲۰۲۱-۲۰۲۳ پدید آورد. در تداوم روحیۀ گفت‌وگوی باز، خلاق، سازنده، و بینانسلی، و تمرکز راهبردی ایکوموس بر برنامۀ علمی سه‌سالۀ ۲۰۲۱-۲۰۲۴، روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ۲۰۲۳ با موضوع «تحولات میراثی» اعلام شده است.
ایکوموس با توجه به ظرفیت میراث برای ایجاد توانایی اقدامات فراگیر، متحول‌کننده، و صحیح مربوط اقلیم، از راه پاسداشت همۀ انواع میراث از پیامدهای مضر تغییرات اقلیمی، اجرای واکنش‌های مبتنی بر آگاهی‌بخشی از مخاطرات در برابر بحران، و اجرای توسعۀ پایدار با تاب‌آوری اقلیمی ــ همه از منظر مساوات و عدالت؛ بیانیۀ اضطرار اقلیمی در ۲۰۲۰ را منتشر کرد. این بیانیۀ مجمع عمومی، خواستار اقدام عملی در همبستگی با مردمان بومی، جوامع آسیب‌پذیر و خط مقدم؛ و منبعث از مدیریت عالی مشارکتی اقلیم؛ حقوق بشرِ حساس به تفاوت‌های جنسیتی است؛ و از رویکردهای مبتنی بر حقوق که به تغییرات متحول‌کننده کمک می‌کنند بهره می‌جوید. این خواست بر پایۀ گزارش «آیندۀ گذشتۀ ما» نهاده شده، که ایکوموس در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد و خواستار همبستگی میان متخصصان میراث و جوامعی شد که به بیشترین میزان تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار می‌گرفتند و یا کم‌ترین توان را برای پذیرش هزینه‌های آن داشتند.
روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی ـ ۱۸ آوریل ۲۰۲۳ فرصتی مناسب برای ارائۀ راهبردهایی است که ظرفیت کامل پژوهش و اقدام در زمینۀ میراث را برای راه‌های اقلیم‌ـ‌تاب‌آور نشان می‌دهند، و می‌توانند نماینده‌ای باشند برای تحولی فراگیر به سوی آینده‌هایی کم‌کربن. این بخشی از برنامۀ علمی سه‌سالۀ ۲۰۲۱ـ۲۰۲۴ ایکوموس و در هماهنگی با بیانیۀ ایکوموس دربارۀ رویکردهای مردم‌مبنا به میراث فرهنگی در سال ۲۰۲۰ است.
پیام‌های اصلی‌ای که ممکن است از این منظر برای برپاکنندگان رویدادها مفید باشد، شامل موارد زیر است: • نسبت‌های میان اقلیم و فرهنگ لازم است نشان دهند که همۀ بیان‌ها و نظام‌های دانش از جهت نقش، عملکرد، تمایز، و فایده‌ای که برای تغییرات اقلیمی و مشکلات در حال بروز دارند، به طور مساوی ارزشمندند؛ • نیازمند دانش بیشتری دربارۀ رویکردهای فرهنگی و روش‌شناسی‌‌های میراثی هستم تا بتوانیم از دانش محلی برای انطباق‌بخشی برنامه‌ریزی‌ها بهره بگیریم، و جوامع محلی را در تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاری سهیم کنیم؛ • دانش و روش‌هایی زنده برای مدیریت پایدار زیست‌بوم در درون نظام‌های دانش و رفتارهای مردمان بومی و جوامع محلی وجود دارد؛ • دگرگونی‌های شهری مستلزم روش‌هایی‌اند که ریشه در شرایط محلی داشته باشد و نیازمند در نظر گرفتن الزامات انرژی، پایداری، و انطباق اقلیمی‌اند؛ • میراث هدایت‌گر تغییر کل‌نگر و تحول‌بخشی است که به چشم‌انداز ۲۰۳۰ سازمان ملل متحد کمک می‌کند؛ • یافتن راه‌هایی که دانش و رفتار سنتی، مخصوصاً در زمینۀ مدیریت زمین و آب، عرضه می‌کند، می‌تواند برای انطباق اقلیمی در بخش کشاورزی مفید باشد، و بدین‌سان نقشی مثبت برای امنیت غذایی ایجاد کند.
کلیۀ واکنش‌ها به تغییرات اقلیمی باید عدالت و مساوات اقلیمی را به رسمیت بشناسد و به آن احترام بگذارد. این امر هنگامی که با ذی‌مدخلان و ذی‌حقان متنوع روبه‌رو باشیم به طور ویژه‌ای اهمیت می‌یابد. از برگزارکنندگان رویدادها درخواست می‌کنیم که جعبه ابزار عدالت و مساوات اقلیمی ایکوموس را که حاوی راه‌های افزایش شمولیّت و مشارکت، و ترویج تولید اشتراکی معنادار، و پایدارتر شدن است، به دقت مطالعه کنند.
متن کامل بیانیۀ ایکوموس را در وبگاه ایکوموس ایران مطالعه کنید: https://www.iranicomos.ir/1401/12/27/heritagechanges-idms2023/
کانال رسمی مؤسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران t.me/iranicomosorg Iranicomos.ir info@iranicomos.ir instagram.com/iranicomosorg twitter.com/iranicomosorg aparat.com/ICOMOSIran
